Bór na Czerwonem — piękny rezerwat w Nowym Targu

Bór na Czerwonem to wyjątkowe miejsce na mapie Nowego Targu. Do cennego przyrodniczo rezerwatu można wybrać na spacer, trening biegowy, nordic walking oraz wycieczkę rowerową. Zimą można wybrać się na narty biegowe. Dookoła rezerwatu poprowadzony jest ślad. W otoczeniu przyrody mamy okazję miło spędzić czas. Ponadto, jeśli pogoda dopisze, to z platformy widokowej pięknie widać Tatry oraz Gorce.

Bór na Czerwonem — szlaki przez rezerwat

Bór na Czerwonem to dla nas idealne miejsce na spokojny spacer, przewietrzenie głowy, czy cel wycieczki rowerowej. Miejsce to bardzo lubimy i jeśli tylko jest okazja, to zaglądamy do lasu i wędrujemy tamtejszymi ścieżkami. Mamy swoje dwie ulubione ścieżki przez rezerwat. Nie są one znakowane żadnym kolorem — są to ścieżki edukacyjne, biegowe oraz pokrywające się z trasą rowerową Szlak Wokół Tatr. To, jak przebiegają, opiszę poniżej, natomiast na mapie zaznaczyłam orientacyjne punkty dwóch tras. Niestety żadna aplikacja, którą znam, nie wyznacza szlaków przez Bór na Czerwonem, ale leśne ścieżki są dobrze widoczne i raczej nikt nie powinien mieć problemu z ich namierzeniem 🙂

Bór na Czerwonem — mapa szlaków

Ścieżka nr 1

Na mapie zaznaczone jako punkty niebieskie i żółte.

Wędrówkę rozpoczynamy przy parkingu. Kierujemy się ku tablicy informacyjnej, a na rozwidleniu dróg skręcamy w lewo i wkraczamy do lasu. Najpierw szeroką leśną ścieżką wędrujemy kilka minut. Po tym czasie docieramy do początku drewnianej kładki, która biegnie ponad torfowiskiem i finalnie doprowadza do tarasu widokowego/wieży widokowej z widokiem na Tatry i Gorce. Ten fragment szlaku jest przyjazny dla rodziców z dziecięcym wózkiem oraz dla osób z niepełnosprawnością.
Skręcamy w lewo, na drewnianą kładkę i po chwili docieramy pod taras widokowy. Na taras prowadzą schody — niestety nie ma podjazdu dla wózków. Z tarasu widokowego roztacza się widok na Tatry i Gorce.

Pod tarasem znajdują się tablice edukacyjne informujące o zwierzętach, które żyją na terenie parku oraz o historii powstania torfowiska. 

Do skrzyżowania szlaków wracamy drewnianą kładką i skręcamy w lewo. Tu możemy wybrać czy idziemy lewą, czy prawą stroną mokradeł. Niezależnie od wyboru dotrzemy niebawem do drewnianej wiaty i kładki. Później doskonale widoczną ścieżką kierujemy się na południową część rezerwatu, po drodze mijając krzaki borówek, mnóstwo roślinności:mchy, kwiaty. Na szlaku znajduje się kilka małych drewnianych kładek, kłody, a po opadach deszczu błoto i rozległe kałuże. Jeśli padało intensywnie to z pewnością będą na szlaku fragmenty wymagające konieczności obejścia kałuż bokiem. 

Po dotarciu do szerokiej ścieżki skręcamy w lewo. Po kilkunastu minutach ścieżka lekko skręca w lewo, a my cały czas nią podążamy. Ten wariant trasy przez Bór na Czerwonem prowadzi po jego południowo wschodniej części. Ostatni etap wędrówki to spacer pomiędzy granicą rezerwatu a lotniskiem w Nowym Targu. 

Ścieżka nr 2

Na mapie zaznaczone jako punkty niebieskie i pomarańczowe.

Ten szlak przez Bór na Czerwonem początkowo pokrywa się ze szlakiem nr 1. Po przejściu przez rezerwat i dotarciu do szerokiej ścieżki skręcamy w prawo. Wędrujemy aż do najbliższego skrzyżowania. Miejsce to jest charakterystyczne — w lewo odbija szeroka ścieżka rowerowa. Jest też tabliczka z oznaczeniem szlaku rowerowego i tras narciarstwa biegowego.

My wchodzimy do lasu i rozpoczynamy powrót w stronę parkingu. Wędrujemy doskonale widoczną ścieżką. Od czasu do czasu pojawiają się urozmaicenia w postaci konieczności zejścia po stromym stoku i podejścia pod górę. Są to łatwe i niewymagające fragmenty.

Po kilkudziesięciu minutach marszu docieramy do punktu widokowego na Biały Dunajec. To też znak, że nasza wędrówka powoli dobiega końca. Skręcamy w wąską ścieżkę w prawo i podążamy w stronę głównej ścieżki biegnącej przez rezerwat. Po przejściu przez mostek i pokonaniu niewielkiego stoku wychodzimy na szeroką leśną dróżkę. Jeśli pójdziemy w prawo, to ponownie dotrzemy do wejścia na kładkę prowadzącą ku platformie widokowej. Skręcamy więc w lewo i kierujemy się w stronę parkingu.

Bór na Czerwonem — co czyni go wyjątkowym?

Bór na Czerwonem to oaza zieleni i cennych przyrodniczo gatunków roślin. Kilka z nich wpisanych jest do Czerwonej Księgi gatunków zagrożonych. Z przyrodniczego punktu widzenia miejsce to jest niezwykle cenne. Pod ochroną pozostają nie tylko rośliny i zwierzęta, ale przede wszystkim torfowiska wysokie. Ich wiek wynosi 8 tysięcy lat, co oznacza, że zaczęły się one tworzyć w czasie, kiedy kończyła się epoka lodowcowa. To z kolei sprawia, że torfowiska w Borze na Czerwonem są jednym z najstarszych pomników przyrody w Polsce! Warto wiedzieć, że torfowisko wysokie to obszar, który zasilany jest przede wszystkim wodami opadowymi.

Bogactwo przyrodnicze tego miejsca dostrzegł już w latach 20 XX wieku profesor Władysław Szafer. Dzięki niemu w 1925 roku Bór na Czerwonem stał się rezerwatem. Dziś jest to jeden z najstarszych w Polsce rezerwatów. Z biegiem czasu obszar podlegający ochronie został rozszerzony. Aktualnie powierzchnia rezerwatu wynosi 114,66 ha. 

Podczas wędrówki przez Bór na Czerwonem warto zatrzymać się i przeczytać informacje, które znajdują się na tablicach edukacyjnych. Z nich dowiemy się między innymi, że: 

• Nazwa Bór na Czerwonem pochodzi od glona Zynogium ericetorum, którego plecha jesienią przybiera czerwoną barwę. 
• Cenne torfowiska przyrastają +/- 1 mm rocznie, co oznacza, że na 1000 lat torfowisko zwiększa miąższość o 1 metr. 
• Torfowisko budowane jest przede wszystkim przez mchy z rodzaju Sphagnum. 
• Torfowiska wysokie Kotliny Orawsko — Nowotarskiej są największym w tej części Europy transgranicznym kompleksem torfowisk wysokich.
• W Polsce zaledwie 7% spośród wszystkich mokradeł stanowią torfowiska tego typu.
• Na Podhalu torfowiska tworzą się od ponad 8 tysięcy lat. Fakt ten sprawia, że są one najstarszym żywym pomnikiem przyrody.

Informacje praktyczne

• Wstęp do rezerwatu jest bezpłatny,
• Wędrówka przez Bór na Czerwonem zajmuje +/- 2 godziny,
• Do rezerwatu Bór na Czerwonem można wejść z psem, jednak pies musi być na smyczy,
• Parking znajduje się tuż przed wejściem do rezerwatu, przy ulicy Lotników. Współrzędne: 49.46596631418413, 20.03882644143587. Można także zaparkować w mieście i przejść się w stronę rezerwatu ścieżką, która pokrywa się z trasą rowerową NT wschód. Wtedy też przechodzi się przez kładkę na Białym Dunajcu obok figurki Owcy na Rowerze.
• I na koniec — jeśli po spacerze zgłodniejecie, to polecamy zajrzeć do włoskiej knajpki w Nowym Targu: Parmezzan Italian Street Food. Mają fantastyczne produkty, pyszne jedzenie i świetną obsługę!

Źródła informacji: tablice edukacyjne w rezerwacie Bór na Czerwonem