Przepiękna widokowo wędrówka, która prowadzi przez malownicze zakątki Tatr, takie jak Dolina Roztoki, Dolina Pięciu Stawów czy Dolina za Mnichem. Trasa wiedzie przez Szpiglasową Przełęcz i Szpiglasowy Wierch, których nazwa wywodzi się z działalności górniczej prowadzonej w tym rejonie w XVIII wieku. Panoramy ze szlaku należą do najpiękniejszych w Tatrach, a szczypty dreszczyku dodaje niewielka sekwencja łańcuchów, która znajduje się tuż pod przełęczą. Wędrówka jest wymagająca kondycyjnie, dlatego też warto liczyć siły na zamiary.
Palenica Białczańska – Wodogrzmoty Mickiewicza – Dolina Roztoki – Wielka Siklawa – Dolina Pięciu Stawów Polskich
Wędrówkę na Szpiglasowy Wierch rozpoczynamy na Palenicy Białczańskiej. Stamtąd czerwonym szlakiem kierujemy się w stronę Wodogrzmotów Mickiewicza. Trasa ta jest fragmentem asfaltowej drogi, która prowadzi do Morskiego Oka. Wędrówka do Wodogrzmotów Mickiewicza zajmuje około 40 minut. Po tym czasie docieramy do skrzyżowania szlaków. Odtąd charakter trasy znacznie się zmieni. Zostawiamy za sobą szeroką, asfaltową drogę i wkraczamy na leśny zielony szlak, który Doliną Roztoki doprowadzi nas do Doliny Pięciu Stawów Polskich. Ten fragment szlaku opisany jest w TYM wpisie.
Warto wiedzieć, że ostatnia prosta do Doliny Pięciu Stawów Polskich może być pokonana albo czarnym szlakiem, który prowadzi do schroniska, albo można wędrówkę kontynuować zielonym szlakiem, który biegnie obok Wielkiej Siklawy — największego wodospadu w Polsce. Szlak kończy się nad brzegiem Wielkiego Stawu Polskiego. Osobiście polecam tę drugą opcję — jest zarówno lżejsza kondycyjnie, jak i piękniejsza widokowo — w szczególności okolica Wielkiej Siklawy prezentuje się wybornie. Latem trasa ta ma dodatkowy plus — w upalne dni można ochłodzić się w pryskających na wszystkie strony wodach wodospadu. Zimą jednak szlak ten stanowczo odradzam ze względu na zagrożenie lawinowe. Jesienią i wiosną zaś, trasa ta może być mocno oblodzona! Warto mieć więc na butach raczki/raki.
Po minięciu Wielkiej Siklawy czeka nas jeszcze kilka minut podejścia, które kończy się nad Wielki Stawem Polskim.
Wielki Staw Polski – Niżnie Solnisko – Szpiglasowa Przełęcz
Wielki Staw Polski to drugie co do wielkości jezioro w Tatrach. To właśnie on daje początek potokowi Roztoka, którego wody zasilają Wielką Siklawę oraz Wodogrzmoty Mickiewicza. Nad jego brzegiem robimy krótką przerwę na posiłek i rozkoszujemy się widokami dookoła. Otoczenie jest przepiękne — po północnej stronie góruje Buczynowa Strażnica wraz ze szlakiem Orlej Perci. Na południu Miedziane i Opalony Wierch, a na zachodzie Gładka Przełęcz.
Po krótkiej przerwie ruszamy niebieskim szlakiem i kierujemy się na Niżnie Solnisko. Najpierw przechodzimy przez drewniany mostek na potoku Roztoka. Następnie wznosimy się, dość szybko nabierając wysokości. Po chwili szlak się wypłasza, a my wkraczamy na Zagon Niżni. Mijamy skrzyżowania szlaków, które po kolei prowadzą na Krzyżne i Kozi Wierch. Po około 20 minutach od wyruszenia znad Wielkiego Stawu docieramy na Niżnie Solnisko i skręcamy w lewo, zgodnie z żółtym oznaczeniem szlaku. Tu rozpoczynamy wędrówkę żółtym szlakiem, który z Doliny Pięciu Stawów Polskich wyprowadzi nas na Szpiglasową Przełęcz i Szpiglasowy Wierch, a następnie ceprostradą sprowadzi aż do Doliny Rybiego Potoku i schroniska nad Morskim Okiem.
Szlak początkowo prowadzi nas w dół. Przekraczamy dwa cieki wodne. Jeden z nich, płynący z Zadniego Stawu podczas wiosennych roztopów znacznie zalewa trasę.
Chwilę później rozpoczynamy podejście na Szpiglasową Przełęcz trasą, która ze względu na swoją górniczą przeszłość nosi nazwę Szpiglasowa Perć. Trasa stopniowo wznosi się ku górze, zapewniając z każdym krokiem coraz bardziej rozległe widoki na okolicę Doliny Pięciu Stawów Polskich. Z tej perspektywy Wielki Staw prezentuje się wybornie! Tuż za nim dostrzec można Przedni Staw i leżące nad jego brzegiem Schronisko w Dolinie Pięciu Stawów, które jest najwyżej położonym schroniskiem po polskiej stronie Tatr.
Szpiglasowy Wierch – łańcuchy
Mniej więcej po godzinie docieramy do ciągu łańcuchów, które wyprowadzą nas na Szpiglasową Przełęcz.
Fragment z łańcuchami nie jest długi i nie jest też wybitnie trudny ani bardzo mocno eksponowany. Trasa wzdłuż sekwencji łańcuchów ma bardzo przyjemny profil, a skały zdają się stworzone do wspinaczki. Żelastwo jest jednak bardzo przydatne w przypadku, kiedy skały są mokre lub dookoła zalega jeszcze śnieg. Latem, fragment ten nie powinien przysparzać problemów, jednakże zimą, trasa ta nie jest bezpieczna ze względu na duże zagrożenie lawinowe. To właśnie tu, w 2001 roku miała miejsca jedna z największych katastrof spowodowanych lawiną w polskich Tatrach. 30 grudnia w okolicy Szpiglasowej Przełęczy zeszły dwie lawiny. Pierwsza spowodowała śmierć dwóch turystów. Druga zeszła podczas akcji ratunkowej TOPR i odebrała życie dwóm ratownikom.
Po pokonaniu sekwencji łańcuchów docieramy na Szpiglasową Przełęcz.
Szpiglasowa Przełęcz – Szpiglasowy Wierch
Szpiglasowa Przełęcz rozdziela Miedziane od Szpiglasowego Wierchu. Roztaczają się piękne panoramy między innymi na Rysy, Wysoką, Mięguszowiecki Szczyt, Cubrynę, Jaworowe Szczyty i Lodowy Szczyt. Pięknie widać także szpiczasty wierzchołek Mnicha oraz kocioł Czarnego Stawu pod Rysami.
Z przełęczy ruszamy na szczyt Szpiglasowego Wierchu. Wędrówka jest krótka, nie sprawia trudności, a wejście zajmuje około 5-7 minut. Należy jednak podczas wejścia na szczyt zachować ostrożność, ponieważ fragment ten jest zdecydowanie bardziej eksponowany niż dotychczas przebyta trasa. Z każdym krokiem panoramy dookoła stają się coraz piękniejsze. Zdecydowanie widoki ze Szpiglasowego Wierchu zaliczyć można do jednych z najcudowniejszych w polskich Tatrach! Fantastycznie widać otoczenie Doliny Pięciu Stawów, Tatry Zachodnie, Tatry Bielskie i szczyty Tatr Wysokich. Tuż pod szczytem, po słowackiej stronie pięknie widać Niżni Ciemnosmreczyński Staw.
Kije trekkingowe – fantastyczne wsparcie podczas tatrzańskich wędrówek!
W rękach trzymam mój ulubiony model Sky Run od Spokey – są świetne!
Szpiglasowy Wierch 2172 m n.p.m, ma kilka wierzchołków. Miejsca, aby się wygodnie rozsiąść i cieszyć widokami jest dość sporo, aczkolwiek w sezonie letnim bywa tu bardzo tłoczno. Nie ma się jednak co dziwić, bo przy dobrej widoczności Tatry mamy tu jak na dłoni.
Nazwa Szpiglasowy Wierch związana jest z górniczą przeszłością tej okolicy. W okolicy Szpiglasowego Wierchu wydobywano antymonit, którego niemiecka nazwa brzmi Spiessglanz. Właśnie od tego spolszczonego słowa swoją nazwę wziął szczyt. Antymonit wydobywany był tu w XVIII wieku, jednak pokłady złoża szybko uległy wyczerpaniu.
Szpiglasowy Wierch – Dolina za Mnichem – Morskie Oko – Palenica Białczańska
Ze szczytu wracamy na Szpiglasową Przełęcz, a następnie żółtym szlakiem, który na odcinku od przełęczy do Morskiego Oka nazywany jest Ceprostradą, schodzimy w dół. Widoki z trasy są przepiękne. Schodząc do Doliny za Mnichem, odsłania się coraz szerszy widok na Czarny Staw pod Rysami oraz na Morskie Oko. Widać doskonale Wrota Chałubińskiego, a za nimi Koporowy Szczyt. Na dnie Doliny za Mnichem podziwiać można okresowe jezioro — Staw Staszica, które podczas wiosennych roztopów, na skutek zalegającego w nim jeszcze lodu przybiera piękny niebieski odcień. Staw znajduje się nieopodal skrzyżowania szlaku żółtego z czerwonym, który prowadzi na Wrota Chałubińskiego. Latem jezioro wysycha, a podczas tego procesu jego tafla znacznie się zmniejsza, dzieląc go na dwa mniejsze zbiorniki: Wyżni i Niżni Staw Staszica.
Po minięciu skrzyżowania szlaków szerokimi zakosami schodzimy ku Morskiemu Oku. Warto obejrzeć się za siebie i zerknąć na wspaniale prezentującą się z tej perspektywy sylwetkę Mnicha. Po dotarciu do Morskiego Oka kończymy wędrówkę Ceprostradą i ruszamy asfaltowym odcinkiem szlaku w kierunku Palenicy Białczańskiej, gdzie kończymy wycieczkę.
Informacje praktyczne
- Trasa na Szpiglasową Przełęcz jest dość długa, aczkolwiek widoki wynagradzają wszelki trud i wysiłek.
- Czas przejścia szacowany jest na 9 godzin 15 minut. Wszystko jednak zależy od waszej kondycji i tempa marszu. Nam pokonanie trasy zajęło 7 godzin 39 minut wraz z przerwami.
- Na szlak zdecydowanie warto wybrać się wcześnie rano. Godzina 5 lub 6 to idealny czas na wymarsz z Palenicy Białczańskiej.
- Parking na Palenicy Białczańskiej kosztuje 35 PLN za dobę, za samochód. Rezerwacji należy dokonać za pośrednictwem strony internetowej lub w Punkcie Informacji Turystycznej (ul. Chałubińskiego 44) w Zakopanem. Nie ma możliwości zaparkowania bez wcześniejszej rezerwacji. Weźcie to pod uwagę, planując jakąkolwiek trasę, która zaczyna się w Palenicy Białczańskiej.
- Latem na trasę polecam zabrać prowiant i zapas wody. W upalne dni optymalne będą 2 litry.
- Poza pożywieniem, odpowiednim na trasę obuwiem trekkingowym i wygodnym ubraniem, przyda się także nakrycie głowy i krem z wysokim filtrem. Praktycznie cała trasa jest mocno nasłoneczniona.
Magda
12 września 2021 at 4:42 AMPrzepiękna widokowo trasa. Dziękuję za wszystkie opisy, są bardzo przydatne w planowaniu górskich wycieczek. Zdjęcia również pięknie obrazują cudny krajobraz Tatr. Robisz to naprawdę dobrze.
Ola
13 września 2021 at 8:26 AMDziękuję bardzo! Cieszę się, że opisy są przydatne i się podobają! 🙂 Życzę kolejnych pięknych wędrówek! Pozdrawiam!